W biznesowej rzeczywistości zdarzają się konflikty. Niektóre tak silne, że w zasadzie uniemożliwiają dalszą współpracę… Czy to droga bez wyjścia?
Zapraszam do lektury na temat coachingu relacji biznesowych.
„Strach to ciemna strony Mocy. Strach wiedzie do gniewu, gniew do nienawiści, nienawiść prowadzi do cierpienia“ – cytat z filmu Gwiezdne wojny
W jaki sposób coaching wspiera rozwiązywanie konfliktów na płaszczyźnie relacji zawodowych?
Jeśli mamy doświadczenia w pracy zespołowej, grupowej czy projektowej prawdopodobnie zetknęliśmy się z konfliktami powstającymi na płaszczyźnie relacji. Jest to normalne zjawisko, przy założeniu, że szukamy sposobu, by zapobiegać konfliktom jak również rozwiązywać te, które już wystąpiły. To jak postępujemy w takich sytuacjach bezpośrednio wpływa na jakość pracy oraz osiągane efekty.
Co jest częstą przyczyną nieporozumień w relacjach zawodowych? Jak dochodzi do zaburzeń w komunikacji?
Warto zapamiętać nazwisko Johna Gottmana (amerykański terapeuta i profesor psychologii). John Gottman kieruje założonym przez siebie Instytutem Badania Związków, prowadzi badania dotyczące trwałości i przyszłości małżeństw – na podstawie analizy komunikacji pomiędzy małżonkami. Efektem analiz jest prognoza trwałości związku, która sprawdza się z dokładnością przekraczającą 90 procent! Wspominam o tym, ponieważ wnioski i rekomendacje z jego badań – szybko znalazły„zastosowanie”w świecie biznesu. Wyróżnił on cztery najczęstsze grupy zachowań, które generują konflikty w komunikacji. Są to: atak, obrona, wycofanie oraz pogarda. Zostały one nazwane toksynami komunikacyjnymi. W jaki sposób działają wymienione toksyny? Odwołując się do filmu, to przeciągają nas one w komunikacji na ciemną stronę mocy…
Pierwszą z nich jest atak, czyli m.in. uwagi, które zazwyczaj przemieniają się w krytykowanie osoby, generalizowanie czy uogólniane („Ty zawsze”, „Ty nigdy”, „Olewasz mnie”).
W odpowiedzi na atak często reagujemy atakiem bądź zachowaniem obronnym. Problem z postawą obronną jest taki, że nie pozwala na ujrzenie swojej roli w poruszanym przez partnera problemie. Koncentrujemy się na obronie siebie, nie zwracając uwagi na to, co trapi drugą stronę. Kolejną toksyną jest wycofanie (kto z nas nie zna cichych dni ..). Chodzi o zachowania związane z pozornym wycofywaniem się z relacji w celu uniknięcia konfliktów. Pod pozorem bycia neutralnym osoba dystansuje się, okazuje swoją silną dezaprobatę, uniemożliwia dalszy kontakt. W tym przypadku tak naprawdę nie chodzi o to, co robimy, ale o to czego nie robimy.
I ostatnia toksyna, pogarda – podważanie przekonań partnera na swój temat z intencją obrażenia go („Gdybyś chociaż raz powiedział coś mądrego”). Jedna z silniejszych i druzgocących jeżeli chodzi o komunikację. Charakterystyczny dla niej jest lekceważący ton głosu oraz lekko uniesiony kącik ust w czasie mówienia.
Odnieśmy się teraz do przestrzeni zawodowej. Wyobraźmy sobie firmę, dział, zespół, w którym występowanie toksyn doprowadziło do takiego konfliktu i zaburzeń w relacji, że utrudnia to, a czasami uniemożliwia współpracę. Sytuację, w której zainteresowane osoby nie są w stanie samodzielnie rozwiązać konfliktu, bo albo nie potrafią albo nie chcą z sobą rozmawiać. Czasami taki stan rzeczy trwa dosyć długo. Nic się nie zmienia, nie ma pomysłu co zrobić, atmosfera jest coraz bardziej napięta i odczuwalna przez innych, w takiej sytuacji jedną z propozycji rozwiązań jest coaching relacji zawodowych. Jako coachowie zespołów pracujemy z relacjami w zespole, jak również wspieramy zespoły w rozwiązywaniu konfliktów interpersonalnych.
Na czym polega coaching relacji zawodowych?
Jednym z najważniejszych elementów pracy nad zmianą w życiu, jest przyjrzenie się temu, jak budujemy relacje i jakie tworzymy związki, jak w nich funkcjonujemy, w jakie role wchodzimy i jakie schematy osobiste odtwarzamy. Nasze relacje z innymi zaczynają się zawsze od relacji z samym sobą.
Coaching relacji wspiera wprowadzanie realnych zmian w budowaniu relacji zawodowych oraz uświadamia w jaki sposób możesz efektywniej komunikować się z innymi.
Jak przebiega wspomniany coaching relacji?
Dwóch coachów spotyka się z osobami, których dotyczy konflikt (najczęściej w układzie dwa na dwa). Spotkanie powinno być dobrowolne, zgodnie z założeniami coachingu. Warto przypomnieć w tym miejscu pozostałe założenia coachingu, które jak najbardziej mają zastosowanie również w coachingu relacji. Są to użyteczność (coach, klientowi niczego nie narzuca, jego zadaniem jest pokierowanie Klientem tak, by uzyskał on dostęp do swoich zasobów), odpowiedzialność (rozumiana, jako obszar wpływu i kontroli) oraz ekologia (realizacja celu wpływa na środowisko, otoczenie, w jakim funkcjonuje klient). Celem takich spotkań (zazwyczaj jest to więcej niż jedno spotkanie) jest rozwiązanie konfliktu, by umożliwić współpracę. Pierwsze spotkanie jest podzielone na kilka etapów.
W pierwszym etapie skonfliktowane z sobą osoby zwracają się co coachów (nie mówią do siebie), co jest istotne ponieważ na początku raczej nie ma szans na spokojną, wolną od negatywnych emocji rozmowę. Coachowie poprzez pytania stymulują uczestników spotkania do omówienia istotnych kwestii oraz pilnują wlaścwego kierunku rozmowy. Rolą coachów jest również zadbanie, by skonfliktowane osoby miały szanse uświadomienia sobie szerszego kontekstu sytuacji i zmiany perspektywy.
W drugim etapie (dopiero wtedy gdy sytuacja na to pozwala) przechodzimy do kolejnego kroku, czyli rozmowy pomiędzy osobami, których dotyczy konflikt. Na tym etapie klienci rozmawiają już ze sobą oraz wzajemnie umawiają się, czego od siebie oczekują i do czego się zobowiązują.
Co jest ważnego w coachingu relacji i jakie niesie korzyści dla klientów?
Dzięki obecności coachów oraz przestrzegania ustalonych zasad obowiązujących podczas spotkania, nie dochodzi do awantur, wzajemnego oskarżania i chaosu. Innymi słowy coachowie dbają o atmosferę, konstruktywną rozmowę, element wzajemnego doceniania uczestników spotkania oraz przygotowanie przez klientów planów na przyszłość.
Dlaczego ta metoda jest skuteczna? Jest kilka powodów. Oto niektóre z nich:
- pozwala na spojrzenie na konflikt w szerszym kontekście,
- podczas spotkania obowiązują i są przestrzegane zasady, na które się wszyscy umawiamy,
- każda z osób ma przestrzeń, do wypowiedzenia się,
- skupiamy się na rozwiązaniu konfliktu i na przyszłości a nie na tym co było,
- poszerzamy samoświadomość,
- uczestnicy definiują swoje oczekiwania i deklarują co zrobią dla poprawy sytuacji,
- deklaracje (konkretne zachowania, działania) zostają zapisane,
- wywiązywanie się ze zobowiązań zostaje zweryfikowane i rozliczone na kolejnym spotkaniu.
Czasami strach lub nasze ego nie pozwala nam na dogadanie się i zapominamy o autentyczności. A to ona właśnie umożliwia odpuszczenia tego, kim wydaje Ci się, że powinieneś być, po to, aby być tym, kim naprawdę jesteś.
Wpis zaczęłam od cytatu z gwiezdnych wojen i zakończę również cytatem: „Luke, przekonasz się, że wiele prawd zależy tylko od naszego punktu widzenia.”
Coaching relacji w pewien sposób weryfikuje założenia jakimi się posługujemy.