Zmiana jest trudna.
Na pierwszy rzut oka informacja mało optymistyczna, zwłaszcza z uwagi na fakt rozsławionych już postanowień noworocznych. Naukowcy z wielu różnych dziedzin, w tym specjaliści od neurobiologii, socjologii i zarządzania potwierdzili, że zmiana jest trudna i dotyczy to tak samo zmiany niezamierzonej jak i sytuacji, gdy SAMI chcemy coś zmienić. Punkt dla biologii.
Dlaczego tak jest? Jest kilka powodów.
„Zawsze muszę mieć rację” – znacie to uczucie? Czasami racja jest ważniejsza niż szczęście lub akceptacja ze strony innych.
Bruce Peltier opisuje związek pomiędzy teorią dysonansu poznawczego oraz przyczyną, dla której ludzie opierają się zmianom. Ludzie czują się dobrze, gdy ich myśli, uczucia i zachowania są spójne, a odczuwają dyskomfort, gdy są wobec siebie sprzeczne. Zmiana często oznacza przyznanie się, że nasze przeszłe zachowania były błędne, lub też nawet konieczność zerwania z przeszłością, co wywołuje niepokój wynikający z niespójności pomiędzy przeszłym zachowaniem, a obecnymi przekonaniami dotyczącymi owego zachowania.
Kwestionowanie i zadawanie pytań
Z punktu widzenia mózgu nie ma niczego zaskakującego, że rozmawiamy z sobą na zasadzie dialogu wewnętrznego, w zasadzie to dobrze jest pogadać z kimś inteligentnym:)
Nasze wewnętrzne pytania i rozmowy kształtują nasz sposób postrzegania świata i wywierają na niego wpływ, a to z kolei wpływa na nasze działania w subiektywnej rzeczywistości.
Zadajemy pytania i poszukujemy odpowiedzi angażując nasze zmysły tak, by zauważały i przeważały informacje dopasowane do oczekiwań lub wewnętrznych pytań. Działamy na podstawie tego, co zauważamy. Jeśli zauważymy coś, co będzie dla nas potencjalną okazją do działania, to będzie to podlegało wpływowi naszego sposobu myślenia lub stanu umysłu. Jaki z tego wniosek? Świadomość zadawanych sobie pytań, myśli, uczucia i ich zmiana jest istotnym sposobem przejęcia kontroli nad zmianą zachowań. Dopóki zadajemy sobie „te same pytania” programujemy nasze zachowania i rezultaty w dotychczasowy sposób. Zmieniając „nic”.
Nasz mózg na funkcję wykrywania błędów – ale czy ona zawsze działa na naszą korzyść?
Nasz mózg ma wbudowaną funkcję polegająca na wykrywaniu zmian w otoczeniu i wysyłaniu silnych sygnałów ostrzegających nas przed tym, co niezwyczajne. W wyniku wykrycia błędu i aktywacji ciała migdałowatego, działamy bardziej emocjonalnie i impulsywnie, ster przejmują nasze instynkty zwierzęce. Nawet próba zmiany rutynowego zachowania wysyła komunikat do mózgu, że coś jest nie tak – na szczęście można nad tym pracować.
Automatyzowanie czynności
Większość codziennych czynności na charakter nawykowy (wstajemy z łózka, ubieramy się, planujemy dzień, jedziemy do pracy itd.), próba wprowadzenia jakiejkolwiek zmiany zabiera znacznie więcej uwagi niż mamy ochotę na tę zmianę poświęcić. Dlatego też robimy, co się da, by uniknąć zmiany w wielu sytuacjach, co ma swoje uzasadnienie i wynika z ograniczonej mocy przerobowej naszej roboczej pamięci. Istnieje więcej wyjaśnień, dlaczego zmiana jest wyzwaniem, zwłaszcza z uwagi na działanie sił psychologicznych, które opierają się zmianie. Reasumując, gdy chcemy coś zmienić nasz mózg w momencie wprowadzenia zmiany zaczyna się mieć na baczności. Chroni nas ! Pierwszy krok to identyfikacja i uspokojenie swojej reakcji na zmianę. Każda zmiana może być dużym wyzwaniem. Zmiana wymaga wsparcia (np. coacha), koncentracji i konsekwencji.
Zmiany są nieuchronne ; )
Inspiracja: D. Rock, L. Page, „Fundamenty coachingu”, Co &Me publishiung, Warszawa 2014